Van Courboules via Corbelet/Corbolet/Korbelet naar Korblet

Inleiding

De Nederlandse familienaam Korblet komt oorspronkelijk van iemand uit Frankrijk die medio 18e eeuw naar Nederland is gekomen. Zijn naam was Jean Courboules. De nazaten die zijn familienaam hebben voortgezet heten in Nederland allemaal Korblet. Het is niet zo vreemd dat de oorspronkelijk Franse familienaam Courboules in Nederland uiteindelijk Korblet is geworden. In de 19e eeuw en eerder waren veel mensen het schrijven niet machtig. Bij aangiftes bij de burgerlijke stand kon dat leiden tot een andere wijze waarop de naam werd verstaan en opgeschreven. In Nederland zal Courboules op bepaalde wijze uitgesproken, verstaan zijn als Corbelet. Corbelet kan daarnaast ook eenvoudig verstaan worden als Corbolet (een naam die ook af en toe opduikt) en de C wordt uitgesproken als een K waardoor Corbelet ook vaak werd geschreven als Korbelet. Als dan ook de letter e niet goed wordt verstaan wordt het Korblet.

Lange tijd heb ik verondersteld dat de familie Korblet in Nederland afstamt van een Fransman met de naam Jean Corbelet omdat de familienaam Corbelet ook veel voorkomt in Frankrijk. Het Franse woord corbelet is in de architectuur een verkleinwoord voor corbeau. Een corbeau (NL: kraagsteen) is een stuk steen dat uit een muur steekt teneinde iets anders te dragen. In Nederland wordt ook de term korbeel of kraai gebruikt om een stuk houtwerk aan te duiden dat als steun onder een balk wordt geplaatst. Nu weten we, met dank aan Marcel Kooijman (email-correspondentie, 2025), dat de Fransman die aan het begin staat van de Nederlandse familienaam Korblet oorspronkelijk Jean Courboules heette. Courboules is een verbastering van Courboulliex, ofwel "de Bolle". Kennelijk was een van de voorvaderen de dikkere van twee met dezelfde voor- en achternaam.

De naam Courboules komt vooral voor in de regio Cantal (Auvergne, midden Frankrijk). Varianten komen ook voor. Gezien de wijze waarop in Nederland de naam zich heeft ontwikkeld zou het best kunnen zijn dat Jean de naam Courboulès heeft gebrukt (dus met è, de letter e met accent grave). Andere in Frankrijk voorkomende varianten zijn: Courboulles, Courboulis, Courbouleix, Corboules, Courbouleis en Courboulex. Er zijn Franse genealogen die een verbinding suggereren met de Franse adelijke familie Courboullieux.

De naam Korblet is een unieke naam. Alle Korblets stammen af van dezelfde Jean Courboules die we verder als Jean Corbelet hieronder zullen beschrijven.

Jean Corbolet (1734-1824)

De voorvader waarmee de Korblet-familie in Nederland begon is Jean Corbolet. Hij is in op 3 mei 1734 in Saint Bonnet-de-Salers geboren als Jean Courboules. Saint-Bonnet-de-Salers is een gemeente in het Franse departement Cantal, arrondissement Mauriac, regio Auvergne-Rhône-Alpes.

Ergens tussen 1756 (toen was hij getuige bij het huwelijk van zijn zus Antoinette) en 1763 (zijn eerste huwelijk in Nordhorn) is Jean naar Duitsland/Nederland gekomen.

Jean zou lid kunnen zijn geweest van het Regiment Volontaires de Clermont die rond 1759 in de Graafschap Bentheim actief is geweest. In registers van dit regiment is zijn naam echter (nog) niet gevonden.

In Nederland heeft hij voornamelijk in Lattrop (gemeente Denekamp) gewoond. Jean heeft een boerderijtje gepacht op het landgoed van huis Breckelenkamp (nabij Lattrop). Dit boerderijtje werd "de Fransman" genoemd, kennelijk verwijzend naar de herkomst van de pachter. Na het overlijden van de heer van het landgoed Breckelenkamp moest zijn weduwe bezit verkopen. Na de verkoop van boerderij "de Fransman" moest Jean in 1805 het huis verlaten en verviel in armoede (bron: Ina Bekker, 2022). In 1811 was hij bedelaar. Hij was (weer) landbouwer bij zijn overlijden op 4 januari 1824 op 89 jarige leeftijd.

Jean was (tenminste) vier keer getrouwd en er zijn 3 kinderen (allen zoons) van hem bekend. 

Tekst uit overlijdensakte: Jan Corbolet oud honderd en één jaar in leven landbouwer, geboren te Clermont, Koningrijk Frankrijk, gehuwd geweest met wijlen Erna Lokhorn, Geze Busschers en Antoinette Scholten alle drie overleden, laatstelijk hertrouwd met Geertruij Ekelhof deszelfde nagelaten weduwe en wonende te Lattrop voornoemd op den vierden dezes maand Januari overleden is, des avonds te tien uren in het huis staande te Lattrop.

Op grond van de overlijdensakte zou Jean 101 jaar oud zijn geworden. Het geboortejaar is dan ca 1723. Volgens het stemregister 1811 te Lattrop zou hij echter zijn gedoopt op 2 augustus 1728 te Clermont (Frankrijk). Uiteindelijk is gebleken dat hij op 3 augustus 1734 is geboren en gedoopt.

Van de huwelijken met (in de juiste volgorde) Erna (of Anna) Lockhorn, Antoinette Scholten, Geze Busschers en Geertrui Ekelhof zijn vermeldingen in de (onder)trouwboeken (o.a. van Ootmarsum) gevonden. Uit één van deze vermeldingen (zie hiernaast, uit het NG trouwboek van Ootmarsum) blijkt de Franse naam Jean en dat zijn ouders Frans Corbelet en Dauphine Faber heten. In het doopboek van Saint Bonnet-de-Salers staan als ouders vermeld: François Courboules en Delphine Fabre.

 Uit een rechtbankverslag dd 6 april 1816 te Almelo blijkt dat Jan Corbolet aangeeft 88 jaar oud te zijn (in werkelijkheid is hij dan 81 jaar oud) en geboren is in het dorp Simbolet, provincie Auvergne in Frankrijk. Simbolet bestaat niet maar als je in de Auvergne zoekt dan vind je al gauw het dorp met de naam die er het meest op lijkt: Saint Bonnet. Omdat er meerdere plaatsen in Frankrijk zijn die zo heten, is tegenwoordig de preciezere aanduiding: Saint-Bonnet-de-Salers. Deze plaats heeft een kerk die uit de 12e eeuw stamt en waarvan de parochieboeken beschikbaar zijn. Hierin is ook de doop van Jean gevonden:

Links de RK kerk van Saint-Bonnet. Rechts fragment doopinschrijving uit het kerkboek van Saint-Bonnet. Tekst doopinschrijving: "Aujourdhuij troisième aout 1734 a été baptisé Jean né ce jour fils naturel et légitime de François Courboules et du Delphine Fabre ses père et mère demeurants a Palhes. Le parrain Jean Fabre la marrain Catherine Courboules". Vertaling: vandaag de derde augustus 1734 is gedoopt Jean, vandaag geboren, natuurlijke en legitieme zoon van François Courboules en van Delphine Fabre zijn vader en moeder. Peetvader: oom Jean Fabre en Peetmoeder: tante Catherine Courboules. De ouders van Jean waren cultivateur (=landbouwer) in de buurtschap Pailhès bij Saint-Bonnet.

Het eerder genoemde rechtbankstuk geeft ook een signalement van Jan Corbolet: lang 5 voet eene duim (1,55 meter), grijs haar, hoog van voorhoofd, blonde wenkbrauwen, blauwe ogen, grote oren en ingevallen mond, grijze baard, spitse kin, ruig van aangezicht, bleeke kleur. Bijzonder kenteken: een kale plek op het hoofd.

Jan Corbelet is voor de rechtbank verschenen omdat hij Jan Hermen Bijknuver "met een snaphaan-schot in het linkerbeen zoude hebben gewond, ten gevolge waarvan dezelve meer dan twintig dagen zoude zijn buiten staat geweest zijn gewoon werk te verrigten"

    De ouders van François Courboules (1695 - 1755) zijn: Jean Courboules en Delphine Courboules (ook cultivateur (landbouwer) in de buurtschap Pailhès). Er is (nog) geen familierelatie (geen gemeenschappelijke voorouders) tussen Jean en Delphine gevonden.

    De ouders van Jean Courboules (1648-1717) zijn Géraud Courboules (1617 - voor 1680) en Catherine Lapeyre (1623 - 1682)

    De ouders van Géraud Courboules zijn François Courboules (overleden voor 1634) en Elips Rongier (overleden ca 1623)

Hieronder een overzicht van de eerste 4 generaties:

Voor details over de voorvaders van Jean Corbolet zie Voorouders Jean Corbolet

De namen Corbolet, Corbelet, Korbelet komen in Nederland niet meer voor.

Jean Corbelet was Rooms-Katholiek. We zien zijn tweede huwelijk dan ook opgetekend in het RK Trouwboek Ootmarsum 1727-1811. Het huwelijk staat echter ook ingeschreven in het NG Trouwboek Ootmarsum 1733-1795 (NG = Nederduits Gereformeerde kerk, indertijd de officiële naam van de Hervormde Kerk). Dat had te maken met het feit dat Rooms-Katholieken in die tijd gedwongen waren hun huwelijken en geboorten (ook) op te laten tekenen door hervormde predikanten.

huwelijken en kinderen:

Het is niet duidelijk of Jean Corbelet ook nog in Duitsland gewoond heeft. Bij zijn tweede huwelijk wordt pas aangegeven dat de bruidegom uit Lattrop komt. Bij zijn eerste huwelijk wordt niet aangegeven waar Jean woont ("natione Gallus" staat in het RK trouwboek van Nordhorn, hetgeen zoveel wil zeggen dat hij een fransman is).

In het RK trouwboek van Ootmarsum is nog een huwelijk gevonden: "12 (juni 1802) matrimonio juncti sunt Joannes Corbelet & Gesina oude Hofstee, testes Lambertus Morshuis & Joanna Geurts". Het gaat hier echter om zoon Fredrik (zie verderop).

Zoon Franciscus overlijdt op 9 jarige leeftijd en heeft dus niet voor nageslacht met de naam Corbelet/Korblet kunnen zorgen.

Zoon Fredrik trouwt in 1802 te Ootmarsum met Gezina Olde Hofstee. Ze krijgen 7 dochters en 1 zoon (Jan, ook Gerrit Jan genoemd). De dochters geven de naam Corbelet/Korblet uiteindelijk niet door (afgezien van enkele onwettige dochters). Zoon Jan overlijdt op 2-jarige leeftijd.

Zoon Johannes blijft dus over om de naam Corbelet/Korblet door te geven. Zie verderop.

Johannes is 13 jaar als zijn moeder Geeze Busschers op 21 februari 1808 overlijdt. Omdat in 1809 zijn vader hertrouwt wordt er op de 24e van de lentemaand (maart) 1809 een momberstelling (een soort voogdijregeling) opgemaakt. In de momberstelling heten zowel vader als zoon Jan Corblet.

Uit de momberstelling bij het Landgericht Ootmarsum in 1809  blijkt dat Jean Corbelet het niet breed heeft. De inventaris van 'meubilaire goederen' omvat een koebeest van 25 gulden en voor 20 gulden aan beddelinnen en verdere huismeubelen. Daartegenover staat een schuld van 50 gulden.

Johannes Corbolet/Korbelet (1795-1843)

Jean Corbelet en Geze Busschers trouwden in 1792 en  lieten op 3 april 1795 in Ootmarsum een zoon dopen met de naam Joannis (een ver'latijn'sing van Johannes in het RK doopboek waarin dopen in het latijn werden genoteerd). Jean Corbolet is al aardig oud (61 jaar) bij de geboorte van zoon Johannes! Zoon Johannes komen we ook tegen in het trouwboek van de Duitse plaats Twist waar hij trouwt met Maria Gesina Voors. In het trouwboek van Twist (D) staan namelijk de namen van zijn ouders vermeld (zie verderop). Verder wordt het bewijs versterkt door vernoeming: de eerste zoon heet Jan Harm (geboren in 1823). Ook zou vernoeming van de oudste dochter (Gesina Adelheid) naar Geeze Busschers aangevoerd kunnen worden als bewijs, maar dat klopt dan niet helemaal met de vernoemingsregels. Aannemelijker is dat Gesina Adelheid vernoemd is naar haar andere grootmoeder (Geziena Beneke).

Het is lange tijd gewoonte geweest dat kinderen vernoemd werden naar de grootouders: de eerste zoon krijgt de naam van de grootvader aan vaders zijde, de tweede zoon krijgt de naam van de grootvader aan moeders zijde. Bij dochters krijgt de eerste de naam van de grootmoeder aan moeders zijde, daarna volgt de naam van de grootmoeder aan vaders zijde.

Alleen met deze Johannes wordt de familienaam van de Korblets voortgezet en krijgt de familienaam zijn uiteindelijke vorm: Korblet. Zijn kinderen wordt in de aktes van de burgerlijke stand nog vaak aangeduid met Korbelet maar daarna is het steeds Korblet.

Johannes (roepnaam waarschijnlijk Jan) is knecht en kolonist geweest in Hesepertwist (Duitsland). Hij zal daar in het veen hebben gewerkt. Hij is op 12 februari 1822 in de RK kerk te Twist (Duitsland) getrouwd met Maria Gesina (roepnaam waarschijnlijk Sinie) Voors.

Tekst RK trouwboek Twist: "Nr. 3 Bräutigam: Korbeleth Johann, Knecht zu Hesepertw., 28 Jahr, ledigenstand; Eltern: Korbeleth Johann und Gesina Bussen, Ackersleute zu Ladtrup, hollandisch; Braut: Vors Maria Gesina, Tochter zu Hause zu Hesepertwiest, 21 Jahr, ledigenstandes, Eltern: Vorss Herm Hinrich und Baneke Gesina, Colonisten zu Hesepertwiest. Februar 12 1822; Zeugen: Wewers Joh. Herm Küster zu Twiest und Vors Anna Elisabeth dienend zu Meppen"

Maria Gesina is van Duitse afkomst. Ze is in Hesepertwist (Duitsland) geboren en op 18 februari 1800 in Gross Hesepe gedoopt:

Tekst RK doopboek Gross Hesepe: "18va Februarii ex Twist in casu necessitatis: Parentes Hermannus Henricus Fordes et Anna Gesina Berensen, filia Maria Gesina, Patr. Anna Maria Bölle et Joannes Bernardus Korten, testis Phenenna Gesina Wolcken"

Haar overlijdensakte (Sibculo, Ambt Hardenberg, overlijdensdatum 4-2-1878) vermeldt dat ze in Hesepe (Coninkrijk Pruissen, Duitsland) is geboren en dat de aangevers niet weten wie haar ouders waren.

Tekst uit Overlijdensakte: "...Maria Gesina Voors, weduwe van Johan Korbelet, oud zevenenzeventig jaren, zonder beroep geboren te Hesepe Koninkrijk Pruissen wonende te Avereest, zijnde aan comparanten onbekend de namen en voornamen der ouders van de overledene doch beide overleden--- op den vierden dezer maand des voormiddags te negen ure, in het huis staande te Sibculo is overleden..."  (Noot: dit zal waarschijnlijk het huis van haar dochter Geziena Adelheid zijn geweest)

De ouders van Maria Gesina Voors ontlenen we aan haar huwelijk, geboorte en gegevens van haar zuster Anna Aleida: Herm Hinrich Vorss (NL: Harm Hendrik Voors) en Geziena Beneke.

Het gezin verhuist voor de geboorte van zoon Harm Hendrik circa 1840 naar Avereest. De verhuizing zal geweest zijn vanwege het werk in het veen. Het gezin was volgens het bevolkingsregister Avereest Rooms-Katholiek.

Johannes en Sinie hebben mogelijk aardig wat rondgetrokken voordat ze zich (waarschijnlijk ca 1830) in Avereest vestigden, gezien de geboorteplaatsen van hun kinderen: Jan Harm (Hesepertwist, 1823), Joann Gerd (Hesepertwist, 1825), Johan Franz (Hesepertwist, 1827), Gesina Adelheid (Hesepertwist, 1829), Maria (Tubbergen, 1833), Afie Aleida (Denekamp?, 1838) en Harm Hendrik (Avereest, 1841). Overigens is de geboorteakte of doop van Afie Aleida (nog) niet gevonden. Jan Harm is jong (19 jaar, ongehuwd, kinderloos) overleden (Avereest, 1842). Joann Gerd is in 1827 te Hesepertwist overleden evenals Johan Franz (3 dagen oud). De dochters Gesina Adelheid en Maria hebben uiteindelijk (afgezien van jong overleden kinderen) de achternaam Korblet niet verder doorgegeven. Nu blijft Harm Hendrik over om de naam Korblet verder te verspreiden.

Gesina Adelheid krijgt wel 3 buitenechtelijke dochters (Maria Corbelet en later een tweeling Aaltje en Maria Korbelet), maar deze zijn niet ouder dan 2 jaar geworden.

Gesina Adelheid werd op 18 februari 1869 en Maria op 26 maart 1869 komend van Zwolle ingeschreven in de bedelaarskolonie de Ommerschans. Gesina is daar ingeschreven met haar jongste dochter Maria. Deze dochter overlijdt daar op 4 mei 1869. Zus Maria heeft een zoon Hendrikus de Vries (13 jaar) die tijdens het verblijf van Maria in Ommerschans opgevangen wordt door oma Maria Gesina Voors in Avereest. Gesina wordt op 29 augustus 1870 uitgeschreven als vertrokken naar Veenhuizen en op 8 november ontslagen. Maria wordt 26 augustus 1870 ontslagen.

Harm Korblet (zoon van Harm Hendrik) ondertekent zijn huwelijksakte in 1907 nog met H. Corblet.

Harm Hendrik Korbelet/Korblet (1841-1910)

Harm Hendrik is geboren op 20 maart 1841 te Avereest en is de volgende dag R.K. gedoopt te Dedemsvaart. Hij trouwt in 1867 te Avereest met Jantje (Jantien) van den Berg. Ze hebben gewoond in Dedemsvaart (gemeente Avereest), De Krim (gemeente Gramsbergen) Lutten (gemeente Ambt Hardenberg) en Bergentheim (gemeente Ambt Hardenberg), en overlijden beide uiteindelijk in Bergentheim in het huis van hun jongste dochter Gesina (Kanaalweg Oost). Deze verhuisbewegingen zullen zijn geweest in verband met beschikbaar werk in het veen. Ze krijgen 6 zoons en 2 dochters: Hendrik (1868-1946, geboren in Dedemsvaart), Jan (1871-1959, geboren in Rheezerveen), Jan Willem (1874-1876 geboren in De Krim), Jan Willem (1876-1877, geboren in De Krim), Johannes (1878 - 1916, geboren in De Krim), Harm (1882-1968, geboren in De Krim), Johanna (1884-1950, geboren in Lutten) en Gesina (1888-1982, geboren in Bergentheim). Ca. 1892 woont het gezin aan de Van Rooijenswijk te Bergentheim. Het gezin is dat jaar uit huis gezet omdat de jongens strikken hadden gezet om hazen te vangen. Het vinden van een andere woonruimte lukte niet goed en er werd vee verkocht om zelf een woning neer te zetten met binnenmuren van steen en een achterhuis van hout (bron: Ina Bekker, persoonlijke communicatie 2013).

Jantien van den Berg was bij haar huwelijk weduwe van Gerrit (Koenders) van der Woude, met wie ze in 1865 te Avereest was getrouwd. Van deze Gerrit van de Woude wordt in Armenzaken Hardenberg, ca 1857, vemeld dat hij een ziekte heeft aan zijn been, vermoedelijk veroorzaakt door reumatiek, en wel van dien aard dat geneeskundige behandeling onvermijdelijk is. Uit het huwelijk van Gerrit en Jantien is op 30 maart 1866 te Rheezerveen een zoon geboren: Eppe, zoon van Gerrit Koenders van der Woude, 27 jr, arbeider en Jantje van den Berg. Van Eppe komen we weinig tegen: twee keer een vermelding in het bevolkingsregister van Gramsbergen (eenmaal als Eppe Koenders en eenmaal als Egbert Koenders). Eppe schijnt een wat zwervend bestaan te hebben geleid en schijnt uiteindelijk met bevriezingsverschijnselen gevonden te zijn in het Duits grensgebied (onbekend wanneer en waar precies) en moet aan de gevolgen daarvan zijn overleden. Tot op heden is geen overlijdensaangifte van Eppe gevonden.

Kinderen Harm Hendrik Korbelet en Jantien van den Berg

De beide zonen Jan Willem zijn jong (binnen twee jaar) overleden. Van de overige kinderen zijn de volgende huwelijken en kinderen uit deze huwelijken bekend:

Hendrik Korblet met Egberdina Kats (10-4-1896, Ambt Hardenberg). 4 kinderen (allen dochters)

Jan Korblet met Klaziena van Buren (6-12-1895, Ambt Hardenberg), kinderloos

Johannes Korblet met Aaltje Rosendal (19-5-1905, Ambt Hardenberg), 4 kinderen (1 levenloos, 2 zoons, 1 dochter)

Harm Korblet met Catharina Dekker (17-6-1907, Ambt Hardenberg), 10 kinderen (7 zoons, 3 dochters)

Johanna Korblet met Roelof Winter (26-5-1911, Ambt Hardenberg), 1 kind (zoon)

Gesina Korblet met Johan ten Brinke (4-5-1911, Ambt Hardenberg), 9 kinderen (7 zoons, 2 dochters)

Harm Korblet (1882-1968) en Catharina Dekker (1888-1970)

Harm Korblet is op 25 juni 1882 in De Krim (gemeente Gramsbergen) geboren. Op tweejarige leeftijd verhuist hij naar Bergentheim waar hij verder opgroeide en de voormalige Bruchterschool bezocht. Hij trouwde 17 juni 1907 te Ambt Hardenberg met Catharina Dekker. Zij waren veenarbeider en landbouwer. Ze woonden uiteindelijk in Bergentheim aan het kanaal Almelo-De Haandrik in de buurtschap 'De Gouden Ploeg' in het huis waar de ouders van Catharina woonden. De adres-aanduiding was indertijd C-313. Tegenwoordig is dit Kanaalweg Oost 19.

Harm (bekend onder de roepjaam Aaije) en Catharina (roepnaam Trine) kregen de volgende kinderen:

Harm Korblet (1908-1981) trouwde met Wicherdina Johanna Pullen (1909-1971), zij kregen 7 kinderen

Zwaantje Korblet (1910-1991) trouwde met Hendrik Pouwels (1910-1985), zij kregen 4 kinderen

Hendrik Korblet (1912-1966) trouwde met Willemina Bruins (1913-1976), zij kregen 4 kinderen

Johannes Korblet (1915-1917)

Johannes Korblet (1918-1952)

Klaas Korblet (1922-2007) trouwde met Aaltje Leemhuis (1927-2015), zij kregen 3 kinderen

Jan Korblet (1924-2009) trouwde met Gerritdina Wilhelmina Moeken (1928-2013), zij kregen 7 kinderen

Jantien Korblet (1927-2010) trouwde met Arend-Jan Leemhuis (1916-1991), zij kregen 4 kinderen

Herman Korblet (1929-2008) trouwde met Gerritje Timmer (1932-2019), zij kregen 6 kinderen

Catharina Korblet (1930- ) trouwde met Johannes Nieuwlaar (1929-1985), zij kregen 4 kinderen

(terug) naar Korblet pagina

Evert Nieuwlaar

laatste wijziging: 08 mei 2025

Neem contact op