Van Corbelet via Corbolet/Korbelet naar Korblet
Inleiding
Het is niet zo vreemd dat de oorspronkelijk franse familienaam Corbelet in
Nederland uiteindelijk Korblet is geworden. In de 19e eeuw en eerder waren veel mensen het
schrijven niet machtig. Bij aangiftes bij de burgerlijke stand kon dat leiden
tot een andere wijze waarop de naam werd verstaan en opgeschreven: Corbelet kan
eenvoudig verstaan worden als Corbolet (een naam die ook af en toe opduikt) en de C wordt uitgesproken als een K
waardoor Corbelet ook vaak werd geschreven als Korbelet. Als dan ook de letter
e niet goed wordt verstaan wordt het Korblet.
Het franse woord corbelet is in de
architectuur een verkleinwoord voor corbeau. Een corbeau (NL: kraagsteen) is een
stuk steen dat uit een muur steekt teneinde iets anders te dragen.
De naam Korblet is een unieke naam. Alle Korblets stammen af van dezelfde
Jean Corbelet die hieronder wordt beschreven.
Jean Corbelet (1728 (of 1723)-1824)
De oudst bekende voorvader in de Korblet-familie waarvan we over gegevens
beschikken is Jean Corbelet. Wat we van hem weten is dat hij in
Frankrijk is geboren, in Lattrop (gemeente Denekamp) woonde, bedelaar was in
1811 en landbouwer toen hij op
4 januari 1824 op
101-jarige (of 96-jarige) leeftijd is overleden, (tenminste) vier keer getrouwd is geweest en
er 3
kinderen (allen zoons) van hem bekend zijn.
Tekst uit overlijdensakte: Jan Corbolet oud honderd en één jaar in leven landbouwer, geboren te Clermont, Koningrijk Frankrijk, gehuwd geweest met wijlen Erna Lokhorn, Geze Busschers en Antoinette Scholten alle drie overleden, laatstelijk hertrouwd met Geertruij Ekelhof
deszelfde nagelaten weduwe en wonende te Lattrop voornoemd op den vierden dezes maand Januari overleden is, des avonds te tien uren in het huis staande te
Lattrop.
Op
grond van de overlijdensakte zou Jean 101 jaar oud zijn geworden. Het
geboortejaar is dan ca 1723. Volgens het stemregister 1811 te Lattrop zou hij
echter zijn gedoopt op 2 augustus 1728 te Clermont (Frankrijk). Zulke
verschillen (hier ca. 5 jaar) komen vaker voor en kunnen verschillende oorzaken
hebben (bijvoorbeeld de 8 in 1728 is verkeerd gelezen en zou een 3 moeten zijn;
dit is alleen op te lossen door de primaire bron (stemregister of nog beter:
doopboek in Clermont) te raadplegen).
Van de huwelijken met (in de juiste volgorde)
Erna (of Anna) Lockhorn, Antoinette Scholten, Geze Busschers en Geertrui Ekelhof zijn vermeldingen in de
(onder)trouwboeken (o.a. van
Ootmarsum) gevonden. Uit één van deze vermeldingen (zie hiernaast, uit het NG
trouwboek van Ootmarsum) blijkt de
franse naam Jean en dat zijn ouders Frans
Corbelet en Dauphine Faber heten. Van Frans en Dauphine weten we
verder niets. We weten ook niet in welke plaats Clermont onze Jean geboren is
(er zijn meerdere plaatsen in Frankrijk die zo heten). In Frankrijk komt de naam Corbelet nog steeds voor. Er is echter
in allerlei genealogische informatie (nog) geen aanknopingspunt gevonden voor
verder onderzoek.
De namen Corbolet, Corbelet, Korbelet komen in Nederland niet meer voor.
Jean Corbelet was Rooms-Katholiek. We zien zijn tweede huwelijk dan ook
opgetekend in het RK Trouwboek Ootmarsum 1727-1811. Het huwelijk staat echter
ook ingeschreven in het NG Trouwboek Ootmarsum 1733-1795 (NG = Nederduits
Gereformeerde kerk, indertijd de officiële naam van de Hervormde Kerk). Dat had
te maken met het feit dat Rooms-Katholieken in die tijd gedwongen waren hun
huwelijken en geboorten (ook) op te laten tekenen door hervormde predikanten.
huwelijken en kinderen:
Het is niet duidelijk of Jean Corbelet ook nog in Duitsland gewoond
heeft. Bij zijn tweede huwelijk wordt pas aangegeven dat de bruidegom uit Lattrop
komt. Bij zijn eerste huwelijk wordt niet aangegeven waar Jean woont ("natione
Gallus" staat in het RK trouwboek van Nordhorn, hetgeen zoveel wil zeggen dat
hij een fransman is).
In het RK trouwboek van Ootmarsum is
nog een huwelijk gevonden: "12 (juni 1802) matrimonio juncti sunt Joannes
Corbelet & Gesina oude Hofstee, testes Lambertus Morshuis & Joanna Geurts". Het
gaat hier echter om zoon Fredrik (zie verderop).
Zoon Franciscus overlijdt op 9 jarige leeftijd en heeft dus niet voor
nageslacht met de naam Corbelet/Korblet kunnen zorgen.
Zoon Fredrik trouwt in 1802 te Ootmarsum met Gezina Olde Hofstee. Ze krijgen
7 dochters en 1 zoon (Jan, ook Gerrit Jan genoemd). De dochters geven de naam
Corbelet/Korblet uiteindelijk niet door (afgezien van enkele onwettige
dochters). Zoon Jan overlijdt op 2-jarige leeftijd.
Zoon Johannes blijft dus over om de naam Corbelet/Korblet door te geven. Zie
verderop.
Johannes is 13 jaar als zijn moeder Geeze Busschers op 21 februari 1808
overlijdt. Omdat in 1809 zijn vader hertrouwt wordt er op de 24e van de
lentemaand (maart) 1809 een momberstelling (een soort voogdijregeling)
opgemaakt. In de momberstelling heten zowel vader als zoon Jan Corblet.
Uit de
momberstelling bij het Landgericht Ootmarsum blijkt dat Jean Corbelet het niet
breed heeft. De inventaris van 'meubilaire goederen' omvat een koebeest van 25
gulden en voor 20 gulden aan beddelinnen en verdere huismeubelen. Daartegenover
staat een schuld van 50 gulden.
Johannes Corbolet/Korbelet (1795-1843)
Jean Corbolet en Geze Busschers trouwden in 1792 en lieten op 3
april 1795 in Ootmarsum een zoon dopen met de naam Joannis (een ver'latijn'sing
van Johannes in het RK doopboek waarin dopen in het latijn werden genoteerd). Als de leeftijd in de overlijdensakte van Jean Corbolet
klopt, is hij knap oud (ongeveer 67 of 72 jaar) bij de geboorte van zoon Johannes! Het
bewijs dat Jean Corbolet de vader is van Johannes is gevonden in het huwelijk
van Johannes met Maria Gesina Voors. In het trouwboek van Twist (D) staan namelijk de namen van zijn
ouders vermeld (zie verderop). Verder wordt het bewijs versterkt door
vernoeming: de eerste zoon heet Jan Harm (geboren in 1823). Ook zou vernoeming
van de
oudste dochter (Gesina Adelheid) naar Geeze Busschers aangevoerd kunnen worden
als bewijs, maar dat klopt dan
niet helemaal met de vernoemingsregels. Aannemelijker is dat Gesina Adelheid
vernoemd is naar haar andere grootmoeder (Geziena Beneke).
Het is lange tijd gewoonte geweest dat kinderen
vernoemd werden naar de grootouders: de eerste zoon krijgt de naam van de
grootvader aan vaders zijde, de tweede zoon krijgt de naam van de grootvader
aan moeders zijde. Bij dochters krijgt de eerste de naam van de grootmoeder
aan moeders zijde, daarna volgt de naam van de grootmoeder aan vaders zijde.
Johannes is de stamvader van alle Korblets. Zijn kinderen wordt in
de aktes van de burgerlijke stand nog vaak aangeduid met Korbelet
maar daarna is het steeds Korblet.
Johannes (roepnaam waarschijnlijk Jan) is knecht en kolonist geweest in Hesepertwist
(Duitsland). Hij is op 12 februari 1822
in de RK kerk te Twist (Duitsland) getrouwd met Maria Gesina (roepnaam
waarschijnlijk Sinie) Voors.
Tekst RK trouwboek Twist: "Nr. 3 Bräutigam: Korbeleth
Johann, Knecht zu Hesepertw., 28 Jahr, ledigenstand; Eltern: Korbeleth
Johann und Gesina Bussen, Ackersleute zu Ladtrup, hollandisch; Braut: Vors
Maria Gesina, Tochter zu Hause zu Hesepertwiest, 21 Jahr, ledigenstandes,
Eltern: Vorss Herm Hinrich und Baneke Gesina, Colonisten zu Hesepertwiest.
Februar 12 1822; Zeugen: Wewers Joh. Herm Küster zu Twiest und Vors Anna
Elisabeth dienend zu Meppen"
Maria Gesina is van Duitse afkomst. Ze is in Hesepertwist (Duitsland) geboren en op
18 februari 1800 in Gross Hesepe gedoopt:
Tekst RK doopboek Gross Hesepe: "18va Februarii ex
Twist in casu necessitatis: Parentes Hermannus Henricus Fordes et Anna
Gesina Berensen, filia Maria Gesina, Patr. Anna Maria Bölle et Joannes
Bernardus Korten, testis Phenenna Gesina Wolcken"
Haar
overlijdensakte (Sibculo, Ambt Hardenberg, overlijdensdatum 4-2-1878) vermeldt
dat ze in Hesepe (Coninkrijk Pruissen, Duitsland) is geboren en dat de aangevers
niet weten wie haar ouders waren.
Tekst uit Overlijdensakte: "...Maria
Gesina Voors, weduwe van Johan Korbelet, oud zevenenzeventig jaren,
zonder beroep geboren te Hesepe Koninkrijk Pruissen wonende te Avereest,
zijnde aan comparanten onbekend de namen en voonamen der ouders van de
overledene doch beide overleden--- op den vierden dezer maand des
voormiddags te negen ure, in het huis staande te Sibculo is
overleden..." (Noot: dit zal waarschijnlijk het huis van haar
dochter Geziena Adelheid zijn geweest)
De ouders van Maria Gesina Voors ontlenen we aan haar huwelijk, geboorte en gegevens van haar zuster Anna Aleida: Herm Hinrich Vorss (NL:
Harm Hendrik Voors) en Geziena Beneke.
Het gezin was volgens het bevolkingsregister Avereest Rooms-Katholiek.
Johannes en Sinie hebben mogelijk aardig wat rondgetrokken voordat ze zich
(waarschijnlijk ca 1830) in Avereest
vestigden, gezien de geboorteplaatsen van hun kinderen: Jan Harm (Hesepertwist, 1823), Joann Gerd (Hesepertwist, 1825), Johan
Franz (Hesepertwist, 1827), Gesina Adelheid (Hesepertwist, 1829), Maria (Tubbergen, 1833), Afie Aleida (Denekamp?,
1838) en Harm Hendrik (Avereest, 1841). Overigens is de geboorteakte van Afie Aleida (nog) niet gevonden. Jan Harm is jong (19 jaar, ongehuwd,
kinderloos) overleden (Avereest, 1842). Joann Gerd is in 1827 te Hesepertwist
overleden. Van Johan Franz
is niets teruggevonden (die moet jong zijn overleden). De dochters Gesina Adelheid en Maria
hebben uiteindelijk de achternaam Korblet niet verder doorgegeven. Nu blijft Harm Hendrik over om de naam Korblet
verder te verspreiden.
Gesina Adelheid krijgt wel 3 buitenechtelijke dochters
(Maria Corbelet en een tweeling Aaltje en Maria Korbelet), maar deze zijn niet
ouder dan 2 jaar geworden.
Harm Korblet (zoon van Harm Hendrik) ondertekent zijn
huwelijksakte in 1907 nog met H. Corblet.
Harm Hendrik Korbelet/Korblet (1841-1910)
Harm Hendrik is geboren op 20 maart 1841 te Avereest en is de volgende dag
R.K. gedoopt te Dedemsvaart. Hij trouwt in 1867 te Avereest met Jantje (Jantien) van den Berg. Ze hebben
gewoond in Dedemsvaart (gemeente Avereest), De Krim (gemeente Gramsbergen)
Lutten (gemeente Ambt Hardenberg) en Bergentheim (gemeente Ambt Hardenberg), en overlijden beide
uiteindelijk in Bergentheim in het huis van hun jongste dochter Gesina
(Kanaalweg Oost). Ze krijgen 6 zoons en 2 dochters: Hendrik (1868-1946, geboren
in Dedemsvaart), Jan
(1871-1959, geboren in Rheezerveen), Jan Willem (1874-1876 geboren in De Krim), Jan Willem (1876-1877,
geboren in De Krim), Johannes (1878 -
1916, geboren in De Krim), Harm (1882-1968, geboren in De Krim), Johanna (1884-1950,
geboren in Lutten) en Gesina (1888-1982, geboren in Bergentheim). Ca. 1892 woont
het gezin aan de Van Rooijenswijk te Bergentheim. Het gezin is dat jaar uit huis
gezet omdat de jongens strikken hadden gezet om hazen te vangen. Het vinden van
een andere woonruimte lukte niet goed en er werd een vee verkocht om zelf een
woning te zetten met binnenmuren van steen en een achterhuis van hout (bron: Ina
Bekker, persoonlijke communicatie 2013).
Jantien van den
Berg was bij haar huwelijk weduwe van Gerrit (Koenders) van der Woude, met wie
ze in 1865 te Avereest was getrouwd. Uit dit huwelijk is op 30 maart 1866 te
Rheezerveen een zoon geboren: Eppe, zoon van Gerrit Koenders van der Woude, 27
jr, arbeider en Jantje van den Berg. Van Eppe komen we weinig tegen: twee keer
een vermelding in het bevolkingsregister van Gramsbergen (eenmaal als Eppe
Koenders en eenmaal als Egbert Koenders). Eppe schijnt een wat zwervend bestaan
te hebben geleid en schijnt uiteindelijk met bevriezingsverschijnselen gevonden
te zijn in het Duits grensgebied (onbekend wanneer en waar precies) en moet aan de gevolgen
daarvan zijn overleden. Tot op heden is geen overlijdensaangifte van Eppe
gevonden.
Kinderen Harm Hendrik Korbelet en Jantien van den Berg
De beide zonen Jan Willem zijn jong (binnen twee jaar) overleden. Van de
overige kinderen zijn de volgende huwelijken en kinderen uit deze huwelijken bekend:
Hendrik
Korblet met Egberdina Kats (10-4-1896, Ambt Hardenberg). 4 kinderen (dochters)
Jan
Korblet met Klaziena van Buren (6-12-1895, Ambt Hardenberg), kinderloos
Johannes
Korblet met Aaltje Rosendal (19-5-1905, Ambt Hardenberg), 4 kinderen (1
levenloos, 2 zoons, 1 dochter)
Harm
Korblet met Catharina Dekker (17-6-1907, Ambt Hardenberg), 10 kinderen (7 zoons,
3 dochters)
Johanna
Korblet met Roelof Winter (26-5-1911, Ambt Hardenberg), 1 kind (zoon)
Gesina
Korblet met Johan ten Brinke (4-5-1911, Ambt Hardenberg), 9 kinderen (7 zoons, 2
dochters)
Harm Korblet en
Catharina Dekker
Harm Korblet is op
25 juni 1882 in De Krim (gemeente Gramsbergen) geboren. Op tweejarige leeftijd
verhuist hij naar Bergentheim waar hij verder opgroeide en de voormalige
Bruchterschool bezocht.
Evert
Nieuwlaar (kleinzoon van Harm Korblet en Catharina Dekker)
laatste wijziging:
11 December 2020